Menu
Η διατροφή είναι μία πράξη καθημερινή. Γι αυτό συχνά γίνεται αλόγιστα και μηχανικά. Είναι φορές που τρώμε γρήγορα, “στο πόδι”. Άλλες φορές επειδή είδαμε ή μυρίσαμε κάτι ή επειδή είμαστε φορτισμένοι συναισθηματικά. Υπάρχουν, βέβαια, και φορές που τρώμε εστιασμένα και με πρόγραμμα, είτε με πρόθεση να φροντίσουμε την υγείας μας και να χάσουμε βάρος, είτε γιατί αυτό είναι το σωστό. Η διατροφική μας συμπεριφορά είναι πολύπλοκη γιατί συνδέεται με όλο το φάσμα της ύπαρξης μας.
Για να κατανοήσουμε καλύτερα την ενσυνειδητότητα στο φαγητό το είναι χρήσιμο να γνωρίσουμε κάποιες πληροφορίες για την ίδια την ενσυνειδητότητα (mindfulness).
Η ενσυνειδητότητα έχει τις ρίζες της στις βουδιστικές διδασκαλίες, αλλά η χρήση της ως θεραπεία ή παρέμβαση ανιχνεύεται στα τέλη της δεκαετίας του 1970, όταν o Kabat-Zinn δημιούργησε το πρόγραμμα “Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR)”–μείωση του άγχους με βάση την ενσυνειδητότητα. Το πρόγραμμα αυτό δημιουργήθηκε με σκοπό να βοηθήσει τους ανθρώπους να διαχειριστούν το άγχος και τις σωματικές ασθένειες αλλά και να μελετήσει την επίδραση της ενσυνειδητότητας στον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Δύο δεκαετίες αργότερα, ο Williams και οι συνεργάτες του προσάρμοσαν το πρόγραμμα αυτό στη Γνωσιακή Θεραπεία βασισμένη στην ενσυνειδητότητα (MBCT) για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης και του άγχους, θεραπεία που τώρα συνιστάται από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας και Φροντίδας του Ηνωμένου Βασιλείου (NICE). Από τότε, η ενσυνειδητότητα εφαρμόζεται όλο και περισσότερο σε θεραπευτικά πλαίσια, σε βαθμό που ο όρος πλέον έχει γίνει μέρος του καθημερινού μας λεξιλογίου.
Η ενσυνείδητη διατροφή (ορισμός: το να δίνουμε προσοχή στην τροφή μας, με πρόθεση, την κάθε στιγμή, χωρίς επίκριση) είναι προσέγγιση στη διατροφική συμπεριφορά που εστιάζει στην αισθητηριακή επίγνωση της τροφής, καθώς και της συνολικής γευματικής εμπειρίας.
Η προσέγγιση της ενσυνείδητης διατροφής εμπλέκει όλες μας τις πλευρές –το σώμα, την καρδιά και το μυαλό μας– στην επιλογή, προετοιμασία και κατανάλωση της τροφής. Εκμεταλλεύεται όλες μας τις αισθήσεις. Μας βυθίζει στα χρώματα, τις υφές, τις μυρωδιές, τις γεύσεις ακόμα και τους ήχους της τροφής μας. Μας μαθαίνει να είμαστε παρόντες και να απολαμβάνουμε το φαγητό μας. Μας επιτρέπει να μπολιάζουμε με περιέργεια και παιχνίδι την εμπειρία του γεύματος, καθώς διερευνούμε τις σκέψεις και τα συναισθήματα που αναδύονται, όπως και τις σωματικές αισθήσεις της πείνας, του κορεσμού και της ικανοποίησης.
Θρέφει μια στάση ευγένειας και φροντίδας τόσο προς τον εαυτό και το σώμα μας, όσο και προς το περιβάλλον. Καλλιεργεί μια στάση ευγνωμοσύνης προς την τροφή μας, αναβαθμίζοντας τη γευματική μας εμπειρία σε μια συμπεριφορά ουσιαστικής και ολιστικής θρέψης.
Η ενσυνειδητότητα ενισχύει την ισορροπία κάθε πτυχής του τρόπου με τον οποίο τρώμε. Ενδυναμώνει τόσο την “εσωτερική σοφία”-τη γνώση που πηγάζει από την παρατήρηση των φυσικών σημάτων του σώματος, των σκέψεων και συναισθημάτων μας- όσο και την “εξωτερική σοφία” μας -τη γνώση των διατροφικών πληροφοριών και συστάσεων που χρησιμεύουν στην φροντίδα της υγείας και την επαρκή κάλυψη των θρεπτικών μας αναγκών.
Η εσωτερική και εξωτερική μας σοφία αλληλοσυμπληρώνονται και ενισχύουν την αυτογνωσία και τη δεξιότητά μας να λαμβάνουμε συνειδητές και βιώσιμες αποφάσεις για το φαγητό.
Η ενσυνείδητη διατροφή αποδεδειγμένα:
Τρώγοντας ενσυνείδητα, είμαστε χορτάτοι και ευχαριστημένοι κάνοντας, ταυτόχρονα, καλό στον εαυτό μας και στο περιβάλλον. Η ενσυνείδητη στάση ζωής εκφράζει σεβασμό σε κάθε έμβιο ον, ξεκινόντας από εμάς τους ίδιους. Αποτελεί μια στάση ηθικής, ευγένειας και πολιτισμού.
Kristeller, J. L., & Jordan, K. D. (2018). Mindful eating: Connecting with the wise self, the spiritual self. Frontiers in Psychology, 9 https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.01271
Kristeller, J. L., & Wolever, R. Q. (2010). Mindfulness-Based Eating Awareness Training for treating binge eating disorder: The Conceptual Foundation. Eating Disorders, 19(1), 49–61. https://doi.org/10.1080/10640266.2011.533605
Mantzios, M. (2020). (Re)defining mindful eating into mindful eating behavior to advance scientific enquiry. Nutrition and Health, 27(4), 367–371. https://doi.org/10.1177/0260106020984091
Nelson J. B. (2017). Mindful Eating: The Art of Presence While You Eat. Diabetes spectrum : a publication of the American Diabetes Association, 30(3), 171–174. https://doi.org/10.2337/ds17-0015
Tapper, K. (2022). Mindful eating: What we know so far. Nutrition Bulletin. https://doi.org/10.1111/nbu.12559
Zervos, K., Koletsi, M., Mantzios, M., Skopeliti, N., Tsitsas, G., & Naska, A. (2021). An eight-week mindful eating program applied in a Mediterranean population with overweight or obesity: The eatt intervention study. Psychological Reports, 125(2), 1011–1040. https://doi.org/10.1177/0033294120988104
Copyright © 2024 ΕΛΚΕΔ – Designed & Developed by Web Idea