Είναι ευρέως γνωστό ότι οι περισσότερες προσπάθειες απώλειας βάρους αποτυγχάνουν μακροπρόθεσμα. Οι στατιστικές δείχνουν ότι η πλειονότητα των ατόμων που χάνουν βάρος μέσω δίαιτας ή άλλων μη χειρουργικών μεθόδων, θα ξαναπάρουν το μεγαλύτερο μέρος του βάρους τους μέσα σε πέντε χρόνια – πολλές φορές μάλιστα θα καταλήξουν να ζυγίζουν περισσότερο από πριν. Παρά την επιστημονική έρευνα που έχει γίνει για τη βιώσιμη απώλεια βάρους, δεν έχει βρεθεί ακόμα κάποια μέθοδος που να αποδίδει σε βάθος χρόνου. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ίσως επειδή το βάρος δεν είναι κάτι που μπορούμε να ελέγξουμε άμεσα.
Παράγοντες που επηρεάζουν το βάρος
Οι γενετικοί παράγοντες φαίνεται να έχουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του σωματικού μας μεγέθους. Ενώ παράγοντες όπως η διατροφή και η φυσική δραστηριότητα θεωρούνται προσωπικές επιλογές, στην πραγματικότητα πολλές κοινωνικές ανισότητες εμποδίζουν την πρόσβαση σε υγιεινές επιλογές για πολλούς ανθρώπους. Επιπλέον, το ανθρώπινο σώμα διαθέτει μηχανισμούς που αντιστέκονται στην απώλεια βάρους, διασφαλίζοντας την επιβίωση. Αξίζει να σημειωθεί ότι η συνεχής επιδίωξη της απώλειας βάρους μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στην ψυχική και σωματική υγεία, συμβάλλοντας σε διατροφικές διαταραχές, αρνητική εικόνα σώματος και ψυχολογικές δυσκολίες.
Ενσυνείδηση και διατροφή: Μια εναλλακτική προσέγγιση
Η ενσυνείδηση, ως πρακτική που μας βοηθά να αναγνωρίζουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας χωρίς να τα κρίνουμε, μας δείχνει πόσο αναποτελεσματικές και βλαβερές μπορεί να είναι οι προσπάθειες ελέγχου του βάρους. Η ενσυνείδητη διατροφή αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για όσους επιθυμούν να απομακρυνθούν από την πίεση του ελέγχου βάρους και να βελτιώσουν τη σχέση τους με το φαγητό.
Η ενσυνείδητη διατροφή δεν πρέπει να συγχέεται με κάποια μέθοδο απώλειας βάρους. Αντιθέτως, είναι μια πρακτική που προάγει την αποδοχή του σώματος όπως είναι, απορρίπτοντας τη νοοτροπία που βλέπει το σώμα ως πρόβλημα προς επίλυση. Στην κοινωνία μας, υπάρχει έντονη πίεση να πετύχουμε ένα “ιδανικό” βάρος, κάτι που συχνά προκαλεί άγχος και απογοήτευση. Η ενσυνείδητη διατροφή απορρίπτει την ιδέα ότι το βάρος είναι απόλυτα ελέγξιμο και δίνει έμφαση στην ευημερία και την αποδοχή.
Η σοφία του σώματος
Οι παραδοσιακές δίαιτες βασίζονται στον περιορισμό θερμίδων και την κατανάλωση ενέργειας, παραβλέποντας τα εσωτερικά σήματα του σώματος. Αντίθετα, η ενσυνείδητη διατροφή προωθεί την ακρόαση αυτών των σημάτων, ενθαρρύνοντας το άτομο να τρώει όταν πεινάει και να σταματάει όταν είναι χορτάτο, τιμώντας τις προσωπικές του προτιμήσεις και ανάγκες. Στόχος της είναι να συνεργαστούμε με το σώμα μας, και όχι να πολεμάμε εναντίον του.
Παρόλο που η ενσυνείδητη διατροφή μπορεί να επιφέρει αλλαγές στο βάρος, αυτός δεν είναι ο σκοπός της. Αν χρησιμοποιείται με σκοπό την απώλεια βάρους, χάνει την ουσία της και μετατρέπεται σε άλλη μία δίαιτα.
Μια συμπεριληπτική προσέγγιση για το βάρος
Η ενσυνείδητη διατροφή στηρίζεται στην ιδέα της συμπερίληψης του βάρους, που σημαίνει την αποδοχή και το σεβασμό της φυσικής ποικιλομορφίας των σωματικών μεγεθών. Σύμφωνα με το Association for Size Diversity and Health (ASDAH), η υγεία δεν σχετίζεται αποκλειστικά με το βάρος, και η ιδέα ότι υπάρχει ένα ιδανικό σωματικό μέγεθος που όλοι πρέπει να ακολουθήσουμε είναι λανθασμένη.
Η ενσυνείδητη διατροφή μας διδάσκει να φροντίζουμε το σώμα μας όπως είναι τώρα, χωρίς να περιμένουμε να φτάσουμε σε ένα “αποδεκτό” βάρος. Μέσα από την ανάπτυξη επίγνωσης και αυτοεκτίμησης, μπορούμε να βελτιώσουμε τη σχέση μας με το φαγητό και το σώμα μας, προάγοντας την υγεία και την ευημερία μας στο παρόν.
Γράφει η: Έρικα Νταουτίδου, MSc
Last modified: 1 Νοεμβρίου, 2024